Agresja po alkoholu? Czy alkohol budzi w nas agresję?

Statystyki informujące o spożyciu alkoholu w Polsce są alarmujące. Od 2015 roku Polska jest w pierwszej piątce krajów o najwyższym wskaźniku konsumpcji alkoholu na świecie. Z danych przedstawionych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynika, że statystyczny Polak spożywa rocznie 8 litrów alkoholi mocnych i 99,5 litra piwa. Spożycie ciągle rośnie i prognozy na następne lata nie zakładają zmian tej tendencji.

Tak jak motywy sięgania po alkohol są różne, tak samo konsekwencje używania go mogą być różne w zależności o tego, kto alkohol spożywa i w jakich dawkach. By lepiej się bawić, dla odwagi, by się zrelaksować, poprawić kreatywność - takich powodów może być wiele, sięgając jednak po piwo, wino, drinka czy wódkę zapominamy często, jakie mogą być skutki wzrostu stężenia alkoholu we krwi.

Alkohol pity z umiarem nie szkodzi nawet w dużych ilościach?

W naszym społeczeństwie spożycie alkoholu jest akceptowane społecznie. Trudno znaleźć osobę, która nie słyszała ludowych porzekadeł z nim związanych, przyzwalających na picie, a także utrwalających pozytywne nastawienie do tej substancji. Także prawo uznaje znajdowanie się pod wpływem alkoholu za środek łagodzący. Należy jednak podkreślić, że nie ma usprawiedliwienia dla krzywdzenia innych, także jeśli osoba jest pod wpływem alkoholu.

Rozhamowanie

Obecnie nie ma wątpliwości, że alkohol wpływa destrukcyjnie na organizm ludzki. Zaburza funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego, wyniszcza organy wewnętrzne, powoduje różnego rodzaju problemy natury psychologicznej i społecznej. Chociaż wiele osób przyznaje, że po wypiciu czuje się pobudzona, warto pamiętać, że alkohol jest tzw. depresantem. Oznacza to, że wpływa on hamująco na ośrodkowy układ nerwowy. Spowalnia przekaźnictwo neuronalne, wyłączając spod kontroli poszczególne obszary mózgu, w zależności od stopnia upojenia. Osłabienie pracy kory przedczołowej, odpowiedzialnej za kontrolę zachowań celowych, skutkuje tzw. rozhamowaniem. Zachowania ryzykowne, wdawanie się w bójki, uczestniczenie w awanturach mogą być tego przykładem. Badania potwierdzają obserwacje życia codziennego – alkohol może sprzyjać agresji. I chociaż ekspertyzy pokazują, że nie sam alkohol jest przyczyną takich zachowań, to osoby znajdujące się pod jego wpływem łatwiej ulegają bodźcom o charakterze agresywnym, co może wywoływać zachowania, których nie przejawiałyby, gdyby były trzeźwe.

Agresja a alkohol

Agresja jest jedną z poważniejszych konsekwencji sięgania po alkohol. Nieraz spokojny na co dzień człowiek staje się nieobliczalny, krzywdzi najbliższych. W innym wypadku osoba agresywna po alkoholu staje się jeszcze bardziej agresywna. Zarówno pierwszy, jak i drugi przykład zachowania wiąże się z cierpieniem także dla osoby krzywdzącej. Może mieć ona potem poczucie winy i świadomość, że nie była w stanie kontrolować swojego zachowania. Nie zawsze jednak tego rodzaju odczucia i refleksje prowadzą do zaprzestania używania alkoholu. Czasem jedynym antidotum na obserwowane pogorszenie relacji z bliskimi, poczucie winy i braku kontroli staje się dla niej sięgnięcie po znaną substancję – alkohol. W takich sytuacjach droga do uzależnienia może być krótka. Kiedy zaobserwuje się takie zachowania u siebie lub u osoby bliskiej, warto skorzystać z pomocy specjalisty.

Rodzaje picia

Obowiązująca w Polsce klasyfikacja ICD-10 wyróżnia, oprócz uzależnienia od alkoholu, także picie szkodliwe. To taki rodzaj używania substancji, w którym alkohol jest przyczyną lub współprzyczyną wystąpienia szkód zdrowotnych (somatycznych, psychicznych lub zaburzeń zachowania), które mogą prowadzić do niepełnosprawności lub negatywnie wpływać na stosunki międzyludzkie (ICD-10; F10.1). Opisywana agresja może być przejawem zaburzeń zachowania. Powszechnie uważa się, że picie ryzykowne, to znaczy takie, które może prowadzić do rozwoju uzależnienia i powodować niepożądane zachowania występuje, kiedy przez co najmniej 5 dni w tygodniu mężczyzna spożywa dziennie powyżej 40g 100% etanolu, a kobieta ponad 20g. Aktualnie nie pociąga to za sobą negatywnych konsekwencji, ale związane jest z ryzykiem wystąpienia szkód, o ile sposób używania substancji się nie zmieni. Warto obserwować to, jak się pije i jakie są tego konsekwencje. Im szybciej osoba da sobie okazję do wspólnego z psychologiem spojrzenia na swoje picie, tym mniejsze będą jego potencjalne szkody.

Nie tylko uzależnienie

Występowanie agresji po alkoholu może jednak mieć miejsce także w przypadku osób nieuzależnionych, pijących sporadycznie czy też okazjonalnie. Czasem ktoś, kto ma zamiar wywołać bójkę, wszcząć awanturę, sięga po alkohol dla dodania sobie odwagi. Wiele osób doznających przemocy ze strony osoby najbliższej, która nadużywa alkoholu, ma nadzieję, że kiedy osoba ta przestanie pić, skończy też z przemocą. Zależność ta nie jest jednak tak prosta i nie ma gwarancji, że utrzymując abstynencję, ustanie przemoc. Warto zdawać sobie sprawę, że niekontrolowana agresja jest problemem, z którym warto zgłosić się do specjalisty. Często współwystępuje ona z alkoholem, jednak może być też sygnałem związanym z niezaspokojonymi potrzebami, o których osoba nie wie, lub zaspakaja w niewłaściwy sposób. Zachowania agresywne mogą być przejawem jej walki o coś zupełnie innego niż pozorny powód bójki, awantury, przemocy w domu.